ในแต่ละวันที่คลินิกนักท่องเที่ยว (Travel Clinic) โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน จะมีนักท่องเที่ยวเข้ามาปรึกษาก่อนการเดินทางไปที่สูงมากขึ้น ซึ่งหลายคนเข้ามาถามว่าจะต้องกินยาแก้แพ้ความสูงไหม กิน Diamox ดีไหม ถ้ากินต้องกินอย่างไร ผลข้างเคียงเยอะไหม และจะหาซื้อยาได้ที่ไหน คำถามเหล่านี้เป็นคำถามที่พบบ่อยมากครับ ซึ่งการตอบคำถามและการแนะนำเรื่องยานี้ไม่ใช่ของง่ายเลย เพราะนักท่องเที่ยวส่วนหนึ่งยังมีความเข้าใจผิดอยู่ และการใช้ยานี้ต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง
เราลองมาดูคำถามคำตอบกันทีละประเด็นครับ
1. จะไปเที่ยวที่สูงต้องกิน Diamox ไหม
คำถามนี้ดูเหมือนง่าย แต่แพทย์จะไม่สามารถตอบได้ทันทีว่า ต้องกินหรือไม่ต้องกินยา แพทย์ต้องถามหลายๆอย่างครับ อย่างแรกเลย คือจะไปที่ไหน มีเหมือนกันครับ บางคนมาขอเพราะว่าจะไปดอยอินทนนท์ ซึ่งสูงเพียง 2,300 เมตร ในกรณีนี้ไม่ต้องกินยา เพราะร่างกายมักจะปรับตัวได้ แต่ถ้าจะไปสูงกว่านั้น ไปเปรู เมืองคุซโก ไปเมืองลาซา หรือไปเลห์ ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งอาจต้องใช้ยา อย่างไรก็ตามแพทย์ต้องถามข้อมูลอีกมากไม่ว่าจะเป็น ไปอย่างไร ไปทางไหน ใช้เวลาเท่าไร คืนแรกนอนที่ไหน เคยไปที่สูงมาก่อนไหม มีโรคประจำตัวไหม ฯลฯ ข้อมูลเหล่านี้เป็นข้อมูลสำคัญที่แพทย์จะพิจารณาว่าน่าจะกินยาหรือไม่
หมายเหตุ ใครยังไม่เคยอ่าน 2 บทความนี้ แนะนำให้อ่านก่อนครับ จะได้เข้าใจมากขึ้น ก่อนจะมาว่ากันต่อเรื่องยา
Altitude sickness #1 โรคที่ควรระวังในการเที่ยวที่สูง Altitude sickness #2 อาการของ altitude sickness และแนวทางป้องกัน
2. ยา Diamox คือยาอะไร
ยา Diamox หรือชื่อสามัญคือ Acetazolamide เป็นยาที่ไม่ได้มีใช้ทั่วไป แต่เป็นยาที่มีประโยชน์ในการรักษาหลายอย่าง เช่น มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ สามารถลดความดันตา ใช้รักษาโรคต้อหิน และสามารถใช้ป้องกันรวมถึงรักษาภาวะ Acute mountain sickness ได้ จะเห็นว่ายานี้มีฤทธิ์หลายๆอย่าง การใช้ยานี้เพื่อหวังผลแต่ละอย่าง จะใช้ขนาดยาที่ต่างกัน บางโรคบางภาวะจำเป็นต้องกินในขนาดที่สูง แต่ถ้าใช้ในการป้องกัน high altitude sickness แพทย์จะแนะนำให้กินในขนาดที่ต่ำกว่า
. . . → Read More: Altitude Sickness #3 เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับยา Diamox (Acetazolamide)
