ปัจจุบันที่คลินิกนักท่องเที่ยว โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน มีผู้มาขอรับวัคซีน HPV (Human Papilloma Virus) กันมากขึ้น หลายคนยังงงๆเกี่ยวกับวัคซีนตัวนี้ และมักจะมาถามหมอที่เขตร้อนว่าฉีดวัคซีนตัวนี้ดีไหม เพราะเห็นราคาแพงมาก และฉีดแบบ 4 สายพันธุ์หรือ 9 สายพันธุ์ดีกว่ากัน และฉีดตอนนี้สายไปไหมหรือฉีดตอนนี้อายุมากไปไหม ฯลฯ คำถามพวกนี้ดูเหมือนไม่ยาก แต่เชื่อไหมครับว่าการจะเข้าใจเรื่องนี้จริงๆไม่ง่าย เพราะมีรายละเอียดพอสมควร คงต้องค่อยๆเล่า และมาดูกันเป็นข้อๆครับ น่าจะทำให้เข้าใจง่ายขึ้น
1. วัคซีน HPV นี้ป้องกันอะไร ป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ไหม
จริงๆแล้ววัคซีนถูกสร้างขึ้นเพื่อป้องกันการติดเชื้อโรค ดังนั้นวัคซีนป้องกัน HPV ก็ใช้เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV นั่นเอง ซึ่งเชื้อ HPV มีชื่อเต็มๆว่า Human Papilloma Virus สามารถติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทำให้เกิดโรคหูดหงอนไก่ที่อวัยวะเพศ และถ้ามีการติดเชื้อนี้เป็นเวลานานเป็น 5 ปี 10 ปีขึ้นไป อาจทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูกตามมาได้
ดังนั้นถ้าจะพูดจริงๆ ก็คือ วัคซีน HPV ด้วยตัวของมันเองไม่ได้ป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูกตรงๆหรอกครับ แต่วัคซีนนี้ป้องกันการติดเชื้อ HPV เพราะเรากลัวว่า ถ้ามีการติดเชื้อ HPV ไปนานๆในผู้หญฺิง อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อบริเวณปากมดลูก และทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูกขึ้นมาได้ ดังนั้นโดยทั่วไปบางคนเลยเรียกวัคซีน HPV นี้ว่าเป็นวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ซึ่งจริงๆก็ไม่ผิดนัก เพราะวัคซีนนี้ก็สามารถป้องกันการติดเชื้อ HPV ที่ทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูกได้นั่นเอง
อย่างไรก็ตามมีข้อควรรู้ตรงนี้อีก 2-3 อย่างครับ
วัคซีนทุกชนิดจะได้ผลดี ถ้าเราฉีดก่อนการติดเชื้อ แต่ถ้ามีการติดเชื้อไปแล้ว การฉีดวัคซีนย่อมไม่ได้ผล ซึ่งตรงนี้ก็สำคัญครับ เพราะการติดเชื้อ HPV ส่วนใหญ่แล้วจะไม่มีอาการใดๆ บางคนเท่านั้นจะเป็นหูดหงอนไก่ แต่เชื้อนั้นจะอยู่ที่เยื่อบุปากมดลูกเป็นเวลานาน ซึ่งมีเพียงบางคนเท่านั้นที่เชื้อจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลล์บริเวณดังกล่าว ทำให้เกิดเป็นมะเร็งขึ้นมา แปลว่าบางคนอาจจะติดเชื้อไปแล้ว โดยที่ไม่มีอาการ และไม่รู้ตัวเลยก็ได้ และคนๆนั้นไม่จำเป็นต้องเป็นมะเร็งปากมดลูกเสมอไป แม้ว่าจะติดเชื้อ HPV ไปแล้วเป็นเวลานาน การติดเชื้อ HPV ไม่มียารักษาที่เฉพาะครับ ส่วนใหญ่ร่างกายจะสามารถต่อต้านเชื้อได้ โดยไม่เกิดเป็นหูดขึ้นมา อย่างไรก็ตามเชื้อนั้นจะอยู่ที่ปากมดลูกไปตลอด ไม่สามารถกำจัดเชื้อได้ แต่ไม่ต้องกังวลไปครับ อย่างที่กล่าวมาแล้ว . . . → Read More: เรื่องน่ารู้ และคำถามที่ถามบ่อยเกี่ยวกับวัคซีน HPV (วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก)