ทำไมคลินิกจึงไม่จัด Package วัคซีน ที่สมควรฉีดก่อนเดินทางไปยังประเทศต่างๆ

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมคลินิกนักท่องเที่ยวของโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน ถึงไม่จัด package ในการฉีดวัคซีนเพื่อไปยังประเทศต่างๆ โดยบอกให้ชัดเลยไปเลยว่า ถ้าใครจะเดินทางไปประเทศนั้นประเทศนี้ น่าจะฉีดวัคซีนอะไรบ้าง กี่ตัว และค่าใช้จ่ายทั้งหมดเป็นเท่าไร การทำแบบนี้ไม่เห็นยากเลย และผู้มารับบริการจะได้เห็นและได้เข้าใจชัดเจนทาง website ไปเลย เช่น ว่าถ้าจะไปเที่ยวที่อินเดีย น่าจะฉีดวัคซีน A, B, C และถ้าจะไปบราซิล น่าจะฉีดวัคซีน X,Y,Z ฯลฯ และบอกราคารวมมาเลยจะได้รู้ทีเดียว และน่าจะมีส่วนลดด้วยนะถ้าฉีดครบทั้ง 3 ตัว ดังเช่นตารางตัวอย่างด้านล่าง

แม้ตัวอย่างตามตารางข้างบนจะเข้าใจง่าย และมีส่วนลดชัดเจน แต่สำหรับคลินิกนักท่องเที่ยว โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อนจะไม่ทำอย่างนั้นครับ ซึ่งเหตุผลอาจจะเข้าใจยากสักหน่อยสำหรับหลายๆคน แต่สำหรับคนที่เคยมาคลินิกนักท่องเที่ยว ของโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อนแล้วก็คงนึกภาพออกว่าทำไม

ลองมาดูเหตุผลด้วยกันครับ

1. วัคซีนที่แนะนำให้นักท่องเที่ยวแต่ละคน จะไม่เหมือนกัน แม้ว่าจะไปเที่ยวที่ประเทศเดียวกันก็ตาม เพราะมีปัจจัยหลายอย่างที่ต้องพิจารณาครับ โดยแพทย์จะพิจารณาความเสี่ยงในการติดเชื้อของโรคแต่ละชนิด ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละคน ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างเช่น  สถานที่ที่จะไป ระยะเวลาที่จะไป กิจกรรมที่จะไปทำ สถานที่พักแรม และลักษณะการเดินทางท่องเที่ยว ฯลฯ

เช่น นักท่องเที่ยวคนหนึ่งชอบเที่ยวแบบ backpack เที่ยวลุยๆหน่อย ไปถึงที่ไหนก็จะกินอาหารง่ายๆ ลองอาหารไปทั่ว เช่น ลองกินไอติมของชาวบ้าน ตามรูปด้านล่างภาพซ้ายมือ โอกาสเกิดท้องเสียก็จะต่างกับนักท่องเที่ยวอีกคนที่ระมัดระวังในการกิน กินแต่ของสุก หรือกินแต่อาหารที่โรงแรม ดังรูปทางขวามือ 

ไอศครีมพื้นเมืองในประเทศเนปาล

อาหารเช้าที่โรงแรมแห่งหนึ่ง

หรือลองมาดูอีกตัวอย่างครับ คุณสมชายได้มาหาแพทย์ก่อนเดินทางไปที่อินเดีย และอยากรู้ว่าต้องฉีดวัคซีนอะไรบ้าง ในกรณีแพทย์จะตอบทันทีไม่ได้ครับ ต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมซึ่งจะส่งผลต่อคำแนะนำ เช่น 

• ถ้าคุณสมชาย เป็นนักธุรกิจหนุ่ม อายุ 30 ปี แข็งแรงดี จะไปประชุมเรื่องธุรกิจที่มุมไบเป็นเวลา 4 วัน ในกรณีจะเห็นว่าในกรณีนี้ความเสี่ยงทางสุขภาพจะน้อย เนื่องจากไประยะเวลาสั้น ไปประชุม และไม่ได้มีโรคประจำตัวใดๆ อาจไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนอะไรเลยก็ได้ ถ้าได้รับวัคซีนพื้นฐานครบแล้ว ระมัดระวังเรื่องการกิน และสุขอนามัยทั่วไปก็พอ
• แต่ถ้าคุณสมชายเป็นคุณตา อายุ 60 ปี มีโรคหัวใจ โรคเบาหวาน ตั้งใจจะไปไหว้พระที่สังเวชนียสถานทั้ง 4 เป็นเวลา 2 สัปดาห์ ในกรณีจะเห็นว่าคุณสมชายควรจะมีการเตรียมตัวก่อนการเดินทางเป็นอย่างดี อย่างน้อย ควรจะต้องมีการประเมินเรื่องโรคหัวใจ เตรียมยาโรคหัวใจ โรคเบาหวานให้เพียงพอ อย่างน้อยควรแนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ก่อนการเดินทาง ฯลฯ 
• หรือถ้าคุณสมชายเป็นวัยรุ่น อายุ 18 ปี อยากไปเที่ยวอินเดียกับเพื่อนๆแบบแบกเป้ (backpack) ผจญภัยทั่วอินเดีย เป็นเวลา 2 เดือน รวมทั้งจะไปเลห์ ลาดักห์ด้วย ความเสี่ยงสำคัญในกรณีคือ โรคที่ติดต่อทางน้ำดื่มและอาหาร อุบัติเหตุ โรคที่นำโดยยุงและแมลง และความเสี่ยงในการถูกสุนัขหรือสัตว์กัด ในกรณีนี้จะต้องแนะนำเรื่องอาการการกิน พิจารณาวัคซีนป้องกันตับอักเสบ เอ ไทฟอยด์ วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า กระตุ้นบาดทะยัก คอตีบ นอกจากนี้ยังต้องแนะนำการป้องกันยุงและความเสี่ยงต่อการเกิดโรคแพ้พื้นที่สูง (High altitude sickness) 

ดังนั้นจะเห็นว่า ในกรณีทั้ง 3 แพทย์จะให้คำแนะนำ และพิจารณาวัคซีนที่สมควรแตกต่างกัน ดังนั้นจึงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะให้ออกคำแนะนำหรือบอกสูตรมาว่า ไปอินเดียควรจะฉีดวัคซีนอะไรบ้าง

2. อีกประการหนึ่งที่สำคัญคือ การจัด package อาจทำให้เกิดความต้องการเทียมเกิดขึ้น โดยที่อาจจะไม่จำเป็นนัก เช่น สมมุติว่าโดยทั่วไป วัคซีนที่สมควรฉีดก่อนไปอินเดีย คือ วัคซีน A,B,C แต่สำหรับบางคนฉีดวัคซีน A, B ก็พอแล้ว ไม่ต้องฉีดวัคซีน C ก็ได้เพราะเขามีภูมิแล้ว หรือบางคนฉีดควรจะฉีดวัคซีน A,B,C และ D ด้วย เพราะจุดที่ไปและกิจกรรมที่จะทำเสี่ยงกับโรค D ถ้าเราเอาตารางมาเป็นที่ตั้งก็จะลำบาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้ามีการคิดส่วนลดเกิดขึ้น มันเป็นการจูงใจโดยไม่จำเป็น

วัคซีนที่แนะนำในนักท่องเที่ยวแต่ละคนอาจจะไม่เหมือนกันแม้ว่าไปที่ประเทศเดียวกัน

3. คลินิกนักท่องเที่ยว โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน เป็นหน่วยงานทางการแพทย์ที่ไม่แสวงหากำไร และมีปรัชญาในการยึดถือความมั่นคงในคุณธรรม (Integrity) ซึ่งเป็นค่านิยมหลักขององค์กร ดังนั้นแพทย์จะให้คำแนะนำไปตามตรง โดยสุจริต และไม่มีผลประโยชน์ใดๆมาเกี่ยวข้อง เช่น เมื่อนักท่องเที่ยวมาขอฉีดวัคซีน A, B,C ก่อนไปเที่ยว หน้าที่ของแพทย์ของเราคือต้องพิจารณาให้คำแนะนำตามความเหมาะสมโดยที่ไม่จำเป็นต้องให้ทั้งหมด แต่ต้องบอกตามตรง เช่น สำหรับคุณ วัคซีน A, B จำเป็นนะครับ แต่วัคซีน C อาจจะไม่จำเป็น และคุณต้องระวังโรค D ด้วยนะเพราะมีความเสี่ยง 

4. นอกจากนี้ คลินิกนักท่องเที่ยว โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน ยังเป็นสถาบันหลักในการฝึกอบรมแพทย์เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว ทำให้เราตระหนักถึงความสำคัญในการปลูกฝังจริยธรรมและคุณธรรมของความเป็นแพทย์ และสร้างมาตรฐานของการบริการด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยวให้มุ่งสู่ความเป็นเลิศ ไม่เฉพาะเรื่องวัคซีนเท่านั้น เพราะมีหลายโรคที่นักท่องเที่ยวอาจเสี่ยงที่จะได้รับจากการเดินทาง แต่ไม่มีวัคซีนป้องกัน แพทย์จำเป็นต้องแนะนำวิธีการป้องกันที่ถูกต้องเหมาะสมให้กับนักเดินทางเสมอ ด้วยเหตุผลข้างต้น คลินิกเวชศาสตร์ท่องเที่ยวและการเดินทางของเราจึงไม่มีการทำ package หรือ promotion ใดๆเลย  คำแนะนำใดๆที่แพทย์ให้จะเป็นไปตามหลักวิชาทางการแพทย์ และยึดถือประโยชน์ของผู้มารับบริการเป็นสำคัญ

เรื่องน่าสนใจอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

• คลินิกนักท่องเที่ยว (Travel Clinic) คืออะไร และมีอะไรที่คลินิกนักท่องเที่ยว
• ไปหาหมอก่อนเที่ยวจำเป็นหรือ
• สารบัญบทความน่าสนใจทั้งหมด