การเตรียมตัวก่อนการเดินทาง
การท่องเที่ยวและการเดินทางเป็นกิจกรรมที่น่าสนุกมากอย่างหนึ่ง เราจะได้เดินทางไปในสถานที่ใหม่ๆ สัมผัสกับบรรยากาศ ความสวยงามของธรรมชาติและได้พบเห็นสิ่งใหม่ๆ การเดินทางไม่ว่าใกล้หรือไกลนับว่าเป็นกำไรของชีวิต นำมาซึ่งประสบการณ์ ความประทับใจที่ยากจะลืม
โดยปกติแล้วก่อนการเดินทาง เราจะต้องมีการเตรียมตัวอยู่แล้ว ไม่ว่าวางแผนว่าจะไปกับใคร ไปที่ไหน ไปอย่างไร จะไปกี่วัน นอนค้างที่ไหนบ้าง สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่เราปฏิบัติกันจนเคยชินอยู่แล้ว แต่การเตรียมตัวในด้านสุขภาพก่อนการเดินทางมักจะเป็นเรื่องที่ถูกมองข้าม ทั้งๆที่เป็นเรื่องสำคัญ เนื่องจากการเดินทางจะทำให้เราไปอยู่ในสภาพแวดล้อมใหม่ ทั้งในแง่ภูมิประเทศและภูมิอากาศที่แตกต่างไปจากที่ที่เราคุ้นเคย และในสถานที่นั้นหรือประเทศนั้นๆอาจมีโรคติดต่อบางอย่างซึ่งแตกต่างไปจากประเทศไทย และเรายังไม่มีภูมิคุ้มกันจึงต้องมีการเตรียมตัวเป็นอย่างดี
หลักทั่วไปในการเตรียมตัวก่อนการเดินทาง
1. รักษาสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรงก่อนการเดินทาง ไม่ควรเดินทางทั้งๆที่ยังไม่สบายอยู่ ในผู้ที่มีโรคประจำตัวต่างๆ ควรจะปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอเมื่อจะเดินทางโดยเฉพาะไปในต่างประเทศหรือไปเป็นระยะเวลานาน และต้องเตรียมยาประจำตัวไปด้วยเสมอ
2. ต้องหาข้อมูลเรื่องสถานที่หรือประเทศที่เราจะเดินทางไป ว่ามีความเสี่ยงต่อสุขภาพในด้านไหนบ้าง เพราะแต่ละประเทศแต่ละพื้นที่จะมีความเสี่ยงแตกต่างกันไป เช่น
ถ้าจะเดินทางไปท่องเที่ยวในประเทศแถบแอฟริกา
- ต้องตรวจสอบเรื่องไข้เหลืองก่อนเสมอ อ่านได้จากบทความ วัคซีนไข้เหลือง (Yellow fever vaccine) เรื่องจำเป็นก่อนไปแอฟริกา,อเมริกาใต้
- พิจารณาว่าประเทศนั้นอยู่ในพื้นที่ที่เสี่ยงต่อโรคไข้กาฬหลังแอ่นหรือไม่ อ่านได้จากบทความ เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal vaccine)
- ต้องระวังเรื่องมาลาเรีย เนื่องจากประเทศส่วนใหญ่ในแอฟริกา ในโซนที่อยู่ใต้ทะเลทรายซาฮาราลงมา จะมีการระบาดของโรคมาลาเรียอยู่ ซึ่งนักท่องเที่ยวจำเป็น ต้องรู้เรื่องโรคมาลาเรีย และการป้องกันมาลาเรียที่ถูกต้อง เนื่องจากความเสี่ยงในการติดเชื้อมาลาเรียในประเทศแถบแอฟริกาสูงกว่าในเอเชียหรือในอเมริกาใต้มากดังนั้นในหลายกรณีนักท่องเที่ยวที่จะไปแอฟริกาจำเป็นต้องกินยาป้องกันมาลาเรียก่อนการเดินทาง จึงควรมาพบแพทย์เพื่อขอคำปรึกษาต่อไป
ถ้าจะเดินทางไปท่องเที่ยวในประเทศแถบอเมริกาใต้ เช่น บราซิล เปรู อาร์เจนติน่า
- ต้องตรวจสอบเรื่องไข้เหลืองก่อนเสมอ โดยดูรายชื่อประเทศที่เป็นแหล่งระบาดของไข้เหลืองได้จากบทความนี้ วัคซีนไข้เหลือง (Yellow fever vaccine) เรื่องจำเป็นก่อนไปแอฟริกา,อเมริกาใต้
- ถ้าจะเดินทางไปแถบที่สูง เช่นไปเปรู มาชูปิชู โบลีเวีย ฯลฯ ควรต้องเตรียมตัวเรื่องภาวะแพ้ที่สูง (High altitude sickness) อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จากบทความ Altitude sickness #1 โรคที่ต้องระวังในพื้นที่สูง, Altitude sickness #2 อาการและการป้องกัน, เที่ยวเปรูป้องกัน High altitude sickness ได้อย่างไร
- ระวังเรื่องมาลาเรีย โดยเฉพาะถ้าจะเข้าไปในบริเวณป่า น้ำตก หรือแม่น้ำอเมซอน ในกรณีเหล่านี้ควรพบแพทย์เพื่อขอรับคำปรึกษา ถึงความจำเป็นในการใช้ยาป้องกันมาลาเรีย
ถ้าจะเดินทางไปท่องเที่ยวในประเทศอินเดีย เนปาล
- ต้องระวังเรื่องโรคที่ติดต่อทางน้ำและอาหาร โดยเฉพาะโรคอุจจาระร่วง โรคไทฟอยด์ ฯลฯ ถ้ามีความเสี่ยงสูง เช่นไปในพื้นที่ชนบท ไปเป็นเวลานาน ควรพิจารณารับวัคซีนไทฟอยด์ และวัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบเอ อ่านเพิ่มเติมได้จาก เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวัคซีนไทฟอยด์ (Typhoid vaccine)
- ระวังเรื่องมาลาเรีย เนื่องจากในประเทศอินเดีย สามารถพบการติดเชื้อมาลาเรียได้ในเขตเมือง ดังนั้นแม้ว่านักท่องเที่ยวจะไม่ได้เข้าไปเที่ยวป่า ยังต้องระวังโรคมาลาเรียไว้ด้วย โดยการใช้ยาป้องกันยุงอย่างสม่ำเสมอ และเมื่อมีไข้ควรพบแพทย์ โดยทั่วไปแล้วนักท่องเที่ยวที่ไปอินเดียมักไม่จำเป็นต้องกินยาป้องกันมาลาเรีย เนื่องจากความเสี่ยงไม่ได้สูงมาก
- ถ้าจะเดินทางไปเป็นเวลานาน หรืออยู่ในพื้นที่ชนบท ควรพิจารณาฉีดวัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าก่อนการเดินทาง อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก โรคพิษสุนัขบ้ากับนักท่องเที่ยว
- ถ้าจะไปปีนเขา trekking ในบริเวณเทือกเขาสูงของอินเดียหรือเนปาล ควรระวังเรื่อง High altitude sickness ด้วย อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จากบทความ Altitude sickness #1 โรคที่ต้องระวังในพื้นที่สูง และ Altitude sickness #2 อาการและการป้องกัน
หมายเหตุ ตัวอย่างข้างบน เป็นประเด็นเบื้องต้นที่ควรพิจารณาก่อนการเดินทาง อย่างไรก็ดีนักท่องเที่ยวและนักเดินทางแต่ละคนจะมีความหลากหลายแตกต่างกันไป เช่น ระยะเวลาเดินทง กิจกรรมที่จะไปทำ ไปกันกี่คน ฯลฯ ประเด็นต่างๆเหล่านี้ล้วนมีความสำคัญซึ่งแพทย์จะใช้ในการพิจารณาการป้องกันโรคที่เหมาะสมเป็นรายๆไป
3. ควรเตรียมยาประจำตัว และเอกสารทางการแพทย์ที่จำเป็นติดตัวไปด้วยเสมอ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว
4. นอกจากการป้องกันโรคติดต่อแล้ว นักท่องเที่ยว/นักเดินทางไม่ควรมองข้ามภัยอันตรายอื่นๆ เช่นอุบัติเหตุ และความไม่ปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน เช่น ไม่ควรแต่งกายประดับด้วยของมีค่า ซึ่งจะล่อตามิจฉาชีพ และควรศึกษาว่าพื้นที่ใดหรือแหล่งใดไม่ควรเดินทางเข้าไป เพราะอาจเกิดอันตรายเช่นการถูกจี้ ปล้นได้ และไม่ควรเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับสิ่งผิดกฎหมายต่างๆ เช่น การแลกเงินในตลาดมืด การติดต่อกับแท๊กซี่เถื่อน ซึ่งโอกาสเกิดอันตรายมีสูง จะไม่คุ้มกับเงินที่อาจจะประหยัดได้
การเตรียมตัวที่ดีจะทำให้การเดินทางท่องเที่ยวของเราเป็นไปได้อย่างราบรื่น มีความสุขและสุขภาพแข็งแรงตลอดการท่องเที่ยว
บทความน่าสนใจอื่นๆ
- ไปหาหมอก่อนเที่ยวจำเป็นหรือ
- ภัย/อันตรายจากการเดินทางท่องเที่ยว
- วัคซีนที่จำเป็นก่อนการเดินทาง/ไปเที่ยว